ZO DICHTBIJ

5 mei 2017 - Matadi, Congo-Kinshasa

ZO DICHTBIJ WAS IK NOOIT

Zo dichtbij en met de Afrikanen leefde ik nooit eerder. En niet eerder kwam ik zo dichtbij mezelf misschien. Het is een mond vol en enigszins verwarrend en dat is het ook!

Hoezo? Ik werkte en leefde toch eerder in Burkina Faso en Uganda? Ik was er beide keren ongeveer drie jaar, voor een organisatie voor ontwikkelingssamenwerking. Ik was er met man en later onze kinderen. We hadden ons werk en sociale contacten met de mensen ter plekke. Maar we hadden vooral elkaar. En er waren ook altijd andere Nederlanders of Europeanen in de buurt om mee uit te wisselen, te sporten en te spellen. Ik ben nu de enige blanke in de wijde omtrek. Op een albino meisje na dat ik soms tegenkom. Veel kinderen roepen me na als ik in Songololo rondwandel: "mundele mundele" (blanke blanke) of ze rennen huilend weg als ik in de buurt kom, omdat ze bang voor me zijn. En ook hier kruipen ze dan onder moeders rok.
Tijdens mijn vorige verblijven hadden we een eigen huis met de nodige voorzieningen, niet luxe maar toch. Nu leef ik in een kamer in tweeën gedeeld: slaap/was gedeelte en een kleine voorkamer/huiskamertje met een salontafeltje en drie stoelen. Het is tegelijk de enige privacy die ik heb. Mijn kamer ligt tussen die van pater Berthier en pater Betuel, en de voorraadkamer en eetkamer daarnaast. Het gebouw met onze kamers ligt schuin tegenover de kerk, ongeveer 30 meter, en andere gebouwen van de parochie. We eten en werken samen, met ieder zijn eigen activiteiten. Aan tafel eet ik wat de lokale pot schaft, behalve op de dinsdag dan eten de paters wat ik aan creativiteit met lokale voedingsmiddelen op tafel weet te zetten.  Het sociale leven speelt zich voor mij grotendeels af op deze meters. Hoewel ik inmiddels ook uitnodigingen krijg voor bezoekjes. Heel fijn!

Als ik me wil verplaatsen is er geen eigen auto. Ik reis met openbaar vervoer zoals iedereen. In oude bakken van auto's die soms aangeduwd moeten worden als de rit begint. En waarin we met minimaal zes passagiers zitten. Met twee op de stoel voorin en vier achterin. Je zit dus bij elkaar op schoot. En dat is met de hitte hier een bijzondere ervaring kan ik je zeggen.

Zo dichtbij was ik nooit....!

Maar dit zijn vooral uiterlijke aspecten zou ik bijna zeggen. De nabijheid zit hem vooral in de gastvrijheid, het aanwezig mogen zijn en meedoen. Ik 'bemoei' me op de gezondheidspost met het reilen en zeilen vooral op een ontdekkende, vragende manier. Geen probleem, altijd blij om elkaar weer te zien. De net gestarte vrouwengroep neemt me als vanzelfsprekend op. Elke dag nemen we deel aan de mis en groeten we elkaar na afloop, maken een praatje, wensen elkaar een goede dag en we zien elkaar soms later op een bijeenkomst. Je wordt deel van een soort van dagelijks ritme en samenkomen.

Ik spreek nooit mijn eigen taal. Gedachten en gevoelens probeer ik zo goed mogelijk in het Frans gezegd te krijgen. Maar als het er op aan komt spreken de mensen om me heen hun eigen favoriete taal en heb ik het nakijken.

Om mee af te sluiten. Malaria is hier het meest voorkomende gezondheidsprobleem. Het ging dus ook niet aan mijn deur voorbij, waarom ook?Zaterdagavond geconstateerd en meteen behandeld op de gezondheidspost ;-)
Ik was daardoor even niet zichtbaar in het dagelijks leven met elkaar. Maandagmorgen stonden tien vrouwen aan mijn bed om te zien hoe het toch met me was en me beterschap wensend...

Het Afrikaanse leven zo eenvoudig maar moeizaam, ongeordend en vies. Maar het leven wordt tot in de kern doorleefd en het leeft van alle kanten!!! Met veel hoop en  plezier. En ik, ik leef mee.
Het kan je zomaar in verwarring brengen. En dat doet het, zo dichtbij.

Foto’s

9 Reacties

  1. Hélène van den Nieuwenhoff:
    5 mei 2017
    Marjan, indrukwekkend om jezelf en de rest van de wereld zo te ontmoeten! Ik heb veel bewondering voor hoe je alle zekerheden achterlaat en je openstelt voor nieuwe ervaringen! Pas goed op jezelf en ook een beetje op anderen.
  2. André:
    5 mei 2017
    Je verhaal, Marjan, raakt me en verontrust me. Ik heb bewondering voor je moed bij wat je allemaal onderzoekt en onderneemt bij jezelf en bij onze medemensen in je geliefde Afrika; ik zou t niet kunnen. Maar pas goed op jezelf, Marjan, wil je ?!
  3. Nel van cuijk:
    5 mei 2017
    tjee meid wat een ervaringen en wat kun je dat goed en invoelbaar overbrengen alsof ik de armoede/viezigheid/warmte/hartelijkheid voel.

    Nel
  4. Nelleke:
    5 mei 2017
    Lieve Marjan, mooi geschreven.... ik wens je veel moois en vooral een goede gezondheid.
    Pas je ook goed op jezelf? Dikke knuffel Nelleke xoxoxoxo
  5. Betty van der Stam:
    5 mei 2017
    Lieve Marjan, indrukwekkend en tegelijk zo puur. Hele andere ervaringen dan die je eerder meemaakte met je gezin in een andere fase van je leven. Het klinkt nu meer meditatief en je wordt overwegend terug geworpen op jezelf. Het liefst zou ik je nu een knuffel willen geven en tegen je zeggen dat ik je ook nu weer bewonder, je bent een bijzondere dame met een groot hart en je kunt er alleen maar goed meedoen. Liefs, Betty
  6. Ingrid:
    5 mei 2017
    Ik krijg kippevel van je verhaal. Het mooiste vond ik die 10 vrouwen om je bed....
  7. Monique:
    11 mei 2017
    Dag Marian. Ik heb jou brief met veel aandacht en meermalen gelezen. In de tekst ben je voor mij goed herkenbaar. Waren we niet eens samen in het voor mij zo geliefde land...mooi hoe je je uit, en ik ben dankbaar voor wat je deeld. Zowel ter plaatse als met jou achterbanden hier. Wat een ervaring ( weer opnieuw ) en wat een aangaan. Jammer dat de malaria jou te pakken kreeg. Opletten is de boodschap. Hele hartelijk groet van ons beiden, en tot ? Bika mbotte . Hou je taai. Monique.
  8. Marlies:
    13 mei 2017
    Lieve Marjan, beleef en zie het voor me en doet me niet alleen denken aan Uganda, maar ook aan bv. de nomaden in de hooglanden van China/Tibet waar het leven niet makkelijk is. En hoe het is als je daar dan alleen bent. Maar ook dat je ervaart dat er altijd mensen om je heen zijn die om je geven (doordat jij je ook open stelt). Dat doet een mens goed!
  9. Annie Hoeijmakers:
    16 mei 2017
    Lieve Marjan
    Met jouw verhaal schep je beelden. En dan zie ik jou in een omgeving waar ik nog nooit geweest ben en die ik vooral ken van documentaires op tv. Dan komen ook de herinneringen van de jaren dat jij met je gezin daar eerder waren. Daar maakten jullie dan een film van die bij thuiskomst bij jou thuis werd gedraaid. Dat zijn dierbare herinneringen die jouw huidig verblijf in Afrika een beetje vertrouwd maar ook heel nieuw en bijzonder maken. Ik wens je een goed verder verblijf voor de komende tijd en het belangrijkste: blijf gezond.